- Αμιέν
- (Amiens).Πόλη (139.210 κάτ. το 1999) της βόρειας Γαλλίας, πρωτεύουσα του νομού Σομ (6.170 τ. χλμ., 555.551 κάτ.) και έδρα επισκοπής από τον 4ο αι.
Είναι χτισμένη στην αριστερή όχθη του ποταμού Σομ, όπως υποδηλώνει και το γαλατικό όνομά της, Samarabriva (που σημαίνει γέφυρα στον Σομ). Ήταν πάντοτε η οχυρή θέση που προστάτευε το Παρίσι στα βόρεια. Έδρα του αγγλικού στρατηγείου το 1918, η Α. βομβαρδίστηκε σκληρά και στον A’ και στον B’ Παγκόσμιο πόλεμο. Ανοικοδομήθηκε όμως κάτω από τη διεύθυνση του αρχιτέκτονα Ογκίστ Περέ. Η θέση της ανάμεσα στο Παρίσι (από το οποίο απέχει 130 χλμ.) και στα λιμάνια της Μάγχης, οι πλωτοί υδάτινοι δρόμοι και το πυκνό οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυό της, ευνόησαν την οικονομική ανάπτυξη της Α., όπου από τον Μεσαίωνα υπήρχαν ονομαστά υφαντουργεία. Δίπλα σε αυτό τον βιομηχανικό κλάδο έχει ανεπτυγμένη χημική, μηχανουργική και μεταλλουργική βιομηχανία, καθώς και βιομηχανία τροφίμων· επιπλέον, είναι μεγάλη αγορά αγροτικών προϊόντων.
Σημαντικότερο αρχιτεκτονικό μνημείο της πόλης είναι o καθεδρικός ναός της (13ος αι.) που είναι ο μεγαλύτερος και θεωρείται ο τελειότερος γοτθικός ναός της Γαλλίας. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει και το Μουσείο της Πικαρδίας, με τις ποικίλες αρχαιολογικές συλλογές του και την πινακοθήκη του.
Η Α. είναι επίσης γνωστή από τη συνθήκη που υπέγραψαν εκεί η Γαλλία και η Αγγλία το 1802, με την οποία η Αγγλία δέχτηκε να αναγνωρίσει τις προηγούμενες ναπολεόντειες κατακτήσεις, όπως η αριστερή όχθη του Ρήνου, και αναλάμβανε την υποχρέωση να εκκενώσει τα νησιά Μάλτα, Έλβα και Μινόρκα, καθώς και την Αίγυπτο. Στην Α. γεννήθηκε ο Πέτρος ο Ερημίτης, εμψυχωτής της Α’ σταυροφορίας.
Α., συνθήκη.Μετά τη συνθήκη ειρήνης της Λινεβίλ (9 Φεβρουαρίου 1801) μεταξύ του Ναπολέοντα και της Αυστρίας, ο Ναπολέων, με αφορμή την αποχώρηση του Πιτ και την άνοδο στην εξουσία της κυβέρνησης Άντινγκτον, έπεισε τους Άγγλους να αρχίσουν τις διαπραγματεύσεις μαζί του, που οδήγησαν αρχικά στην υπογραφή (1 Οκτωβρίου 1801) του προκαταρκτικού κειμένου για τη συνθήκη ειρήνης. Έξι μήνες αργότερα, και συγκεκριμένα στις 27 Μαΐου 1802, υπογράφηκε στην πόλη A. η οριστική συνθήκη ειρήνης μεταξύ του αντιπροσώπου της Γαλλίας Ιωσήφ και του αντιπροσώπου της Αγγλίας Κορνουάλη, με την οποία τερματιζόταν και τυπικά o δεκαετής πόλεμος των δύο κρατών.
Σύμφωνα με τη συνθήκη αυτή, η Αγγλία διατηρούσε στην κατοχή της τη Σρι Λάνκα (τότε Κεϋλάνη) και το Τρινιντάντ, η Ολλανδία ανακτούσε το Καπ, το Εσεκίμπο και το Σουρινάμ, η Γαλλία αποκτούσε τη Μαρτινίκα και τη Γουαδελούπη και η Ισπανία τη Μινόρκα και τη Μάλτα. Επίσης, με τη συνθήκη της Α. η Αγγλία και η Γαλλία δεσμεύονταν να αποδώσουν την Αίγυπτο στην Τουρκία, ενώ η Ισπανία αποκτούσε την Ολιβένκα στην Πορτογαλία και την Τοσκάνη στην Ιταλία. Τέλος, αποφασίστηκε η επιστροφή της Μάλτας στο τάγμα των Ιωαννιτών ιπποτών και αναγνωριζόταν η αυτονομία των Ιονίων νησιών, σύμφωνα με τη σύμβαση της Κωνσταντινούπολης (20 Μαΐου 1800), που είχε υπογραφεί ανάμεσα στη Ρωσία και την Τουρκία.
Ο καθεδρικός ναός της Νοτρ Νταμ στην Αμιέν, ένα από τα αριστουργήματα της γαλλικής γοτθικής αρχιτεκτονικής, χτίστηκε μεταξύ 1220 και 1269. Η πέτρα λεπτύνεται και ελευθερώνεται από κάθε βάρος, η διακόσμηση ακολουθεί τον ανάλαφρο ρυθμό των βιτρό, η κεντρική αψίδα, ανοιγμένη σαν φουσκωμένο πανί, μοιάζει σαν να θέλει να εκφράσει τη μυστικιστική έξαρση των ανώνυμων κατασκευαστών.
Dictionary of Greek. 2013.